Mühendislik Sigortaları

MÜHENDİSLİK SİGORTALARI

MAKİNE KIRILMASI - İŞ MAKİNESİ

Makine Kırılması Poliçesi ile neler sigortalanır?

Her türlü pompa, kompresör, jeneratör v.b makineler, soğutma sistemleri, arıtma sistemleri ,ısıtma-havalandırma sistemleri ,tekstil metalürji, deri endüstrisi, kimya ve tıbbi malzeme sanayi, su  santralleri, kağıt ,çimento sanayi alanlarındaki makinelerimizi sigortalarız.

Makine Kırılması Poliçesinin Hedefi Nedir?

Makine Kırılması Sigortasının hedefi makinenin içten gelen ve kendinden kaynaklanan hasarlara karşı makineyi sigortalamaktır. Makinelerimiz ve tesislerimiz her zaman risklerle karşı karşıyadır. Ani ve beklenmedik meydana gelen ziya ve hasarın gerektirdiği tamirat ,ikame (yerine yenisini koyma) masraflarını karşılamaktadır.

İmal edilmiş ya da montajı yapılmış deneme dönemi tamamlanmış olan makine ve tesisatın buhar ve güç motorlarının, pompaların, hava kompresörlerinin çalışması sırasında hasara uğraması ya da bulundukları yerde dururken temizlenirken revizyonları yapılırken veya yerleri değiştirilirken ani ve beklenmedik bir etkiyle zarar görmeleri bu sigorta ile güvence altına alınmaktadır.

Teminatın Kapsamı

  • Ani ve beklenmedik meydana gelen ziya ve zararın gerektirdiği tamiratlardan,
  • İşletme kazalarından,
  • Modelin, imalatın, montajın, malzemenin, kalıbın, dökümün ve işçiliğin kusurlu olmasından,
  • Yağlama kusurlarından,
  • Kısa devre voltaj yükselmesinden,
  • Tıkanma, yabancı maddelerin girmesinden,
  • Santrifüj kuvvetinden husule gelen parçalanmalardan,
  • Buhar kazanlarında ve buhar kaplarındaki su noksanlığından,
  • Su çekiçlemesi, ani olarak aşırı ısınma veya soğumadan,
  • Kapalı kaplardaki alçak basınç dolayısıyla meydana gelen ezilme, yırtılma, buruşma vs. deformasyonlardan,
  • Fırtına ve kasırgadan, dondan veya çözülen buz parçalarının yürümesinden,
  • İşletme personelinin veya üçüncü şahısların ihmali, kusuru, hatası, dikkatsizliği veya sabotajından meydana gelen hasarları karşılar.

Teminat Kapsamı Dışında Kalan Haller

  • Harp, her türlü harp olayları, istila, yabancı düşman hareketleri, ihtilal, isyan, ayaklanma askeri hareketler sebebiyle meydana gelen bütün ziya ve hasarlar,
  • Herhangi bir nükleer yakıttan veya nükleer yakıtın yanması sonucu nükleer artıklardan meydana gelebilecek zararlar,
  • Kamu otoritesi tarafından sigortalı kıymet üzerinde yapılacak tasarruflar sebebiyle meydana gelen bütün ziya ve hasarlar,
  • Yangın vukuu dolayısıyla yapılan söndürme, yıkma ve kurtarma ameliyelerinin ve yıldırımın doğrudan doğruya tesirlerinde,
  • Her türlü kar kaybı ve mali mes'uliyetlerden,
  • Hırsızlık veya hırsızlığa teşebbüsten,
  • Toprak çökmesi veya kayması, çiğ, deprem, sel ve su basması gibi tabii afetlerden,
  • Kimyevi madde ve gazların infilakları ile atmosferik elektrikiyet sebebi ile patlamaya mütemayil tozların infilakları (Bu riskler yangın sigortası ile karşılanabilen risklerdir.)
  • Sigortalı iken hasarlanan ve bu hasar giderilmeden makinenin kullanılması neticesinden,
  • Sigortalının veya onun yerine bakan sorumlu kişinin kasdından ve ayrıca sözleşme varsa ağır kusurundan mütevellit maddi ziya ve hasarlar,
  • Terör eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj sonucunda oluşan veya bu eylemleri önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler sonucu meydana gelen biyolojik ve/veya kimyasal kirlenme, bulaşma teminat dışındadır.

Ek Sözleşme ile Teminat Kapsamına Alınan Haller

  • Fiziki infilaklardan dolayı meydana gelen hasarlar,
  • Makina ve tesisin temel ve kaidelerinde teminat kapsamına giren sebeplerden ötürü meydana gelen ziya ve hasarlar,
  • Hasar sonrası seri nakliye masrafları ve hasarın giderilmesi amacıyla fazla mesai ve ücret zamları,
  • Grev Lokavt Kargaşalık ve Halk Hareketleri, Terör sebepli hasarlar,
  • 3713 sayılı Terörle mücadele kanununda belirtilen terör eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj ile bunları önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler sonucunda meydana gelen zararlar,

Sigorta Bedeli Nasıl Hesaplanır

  • Makine Kırılması Sigortası'nda sigorta bedeli makinenin yeniye göre ikame, yani yenisinin bedeli olmalıdır. Yeni ikame bedeli ile kullanılmamış aynı cihazın veya aynı fonksiyonları yerine getiren muadil bir cihazın bedeline işaret edilmektedir.
  • Bu sigortanın amacı, makinenin çalışır durumda olmasını korumaktır.
  • Kısmi bir hasar durumunda, makinenin performansında herhangi bir düşüş olmaması amacı ile makineye yeni parça takılacağı için prim de yenisinin üzerinden hesap edilir. Bunun yanında varsa gümrük, resim, vergi ve harçlar ile nakliye masrafları bedel tespitinde dikkate alınmalıdır.
  • Sigortalı kıymetin tam ziyaya (pert-total) uğraması, yani makinenin tekrar çalıştırılmasının imkansız veya çok pahalıya mal olması durumunda, hasar ödemesi hasar tarihindeki makinenin piyasa rayiç bedeli üzerinden yapılır.

Hasarın Vuku Bulmasında Sigortalının Yükümlülükleri

  • Hasarın vukuunu öğrendiği tarihten itibaren en geç 5 gün içerisinde sigortacıya bildirmek,
  • Sigortalı değilmişçesine gerekli kurtarma ve korunma tedbirlerini almak,
  • Ziya ve hasarın tahmini miktarını gösterir tazminat beyannamesini sigortacıya vermek,
  • Hasar konusu mal ve yerlerde değişiklik yapmamak,
  • Sigortacının yapacağı incelemelerde ve araştırmalara müsaade etmek.
  • Sigorta konusu ile ilgili başkaca sigorta sözleşmeleri varsa bunları sigortacıya bildirmek.

Tazminat Hakkının Eksilmesi veya Düşmesi

Sigortalı, hasar vukuundaki yükümlülüklerini yerine getirmez ve bunun sonucu ziya ve hasar miktarından bir artış olursa sigortacının ödeyeceği tazminattan bu suretle artan kısım indirilir.

Sigortalı, rizikonun tahakkukuna kasden sebebiyet verir veya ziya ve hasar miktarını kasden artırıcı fiillerde bulunursa, bu poliçeden doğan hakları düşer.

Dava Konusu

Dava sigortalı ile sigortacı arasında tanzim edilen Makine Kırılması Sigorta sözleşmesine dayalı tazminat istemine ilişkin olup, uyuşmazlık ise poliçe özel şartlarında belirtilen iş makinesinin karayollarında bulunması veya seyir etmesi esnasında her türlü hasarın teminat dışında olduğuna ilişkin düzenleme karşısında hasarın teminat içi olup olmadığı hakkında anlaşmazlığa düşülerek mahkemeye başvurulmasıdır.

Davacı

Sigortalı sigortacı ile aralarında Makine Kırılması Sigorta poliçesi tanzim ettiklerini, hasara konu Caterpıllar iş makinesinin inşaat alanı içerisinde devrilerek zarara uğraması sonucu bu hasarı sigorta şirketine bildirmelerine rağmen sigorta tazminatının ödenmediğini belirterek mahkemeye başvurmuş olup hasarın tazminini istemesidir.

Davalı

Sigortacı ise kendileri tarafından düzenlenen poliçede sigortalının aslında Dış Ticaret Finansal Kiralama olduğunu, dava açma hakkının sadece bu şirkete ait olduğunu belirterek öncelikle burada bir husumet yokluğu sebebiyle davanın reddi gerektiğini, ayrıca sigorta şirketinin sigortalı ile yapılan Makine Kırılması sözleşmesi özel şartlarında hasara konu’ iş makinesinin karayollarında bulunması ya da seyir etmesi esnasında her türlü hasara uğraması teminat dışındadır’ ibaresinin bulunduğunu savunarak davanın reddini talep etmiştir.

  

Mahkeme Kararı

Mahkeme davalının savunduğu hususları dikkate almayarak kazanın meydana geldiği yerin iş makinesinin çalışma sahası içerisinde bulunduğu gerekçesiyle davanın kısmen ödenmesine karar vermiştir

Kararı davalı taraf temyiz etmiştir. Temyizde mahkemenin vermiş olduğu karar bozularak dava   tekrar mahkemeye geri dönmüştür.  

Temyizde Alınan Karar

 Yargıtay taraflar arasında düzenlenen Makine Kırılması Sigorta poliçesi özel şartlar bölümünde bulunan “her türlü iş makinesinin karayollarında bulunması ve seyir etmesi teminat dışıdır” şeklindeki düzenlemeyi dikkate almış, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’ nun  3. maddesinde karayolu tarif edilmiş olan bu yasaya göre ‘trafik kamunun yararlanmasına açık olan arazi şeridi, köprü ve alanlarıdır’ şeklindeki açıklamadan da yola çıkarak davaya konu iş makinesinin gerekli incelemeler ve raporlar doğrultusunda karayollarında seyir etmesi esnasında hasarlandığını kabul etmiş olup mahkemenin vermiş olduğu kısmen ödenmesi kararını bozmuştur.

Husumet Yoksulluğu     

3226 Sayılı Finansal Kiralama Kanunu 17.maddesi “Kiralayan şirket mülkiyeti kendisine ait olan finansal kiralama konusu malı sözleşme süresince sigorta ettirmek zorundadır. Sigorta primlerinin ödenmesi ise kiracıya aittir.” şeklindeki sigorta yükümlülüğüne ilişkin düzenlemeyle finansal kiralamaya konu malın sözleşme süresince sigorta ettirilmesini kiralayana vermiş ve fakat sigorta primlerini ödemek görevini ise kiracıya yüklemiştir. Buna göre finansal kiralamaya konu malı sigorta ettiren kiracı, finansal kiralama şirketi yani kiralayan ise sigortalıdır.